آرشیو بهمن ماه 1398

انتخاب يك صرافي

انتخاب يك صرافي ارز ديجيتال مناسب يكي از مهمترين كارهايي است كه يك تريدر و يا سرمايه گذار علاقه مند بايد انجام دهد. اگر صرافي خوبي انتخاب نشود، با هك، مسائل امنيتي و در كل با اتلاف وقت و بودجه مواجه خواهيم شد. وقتي يك صرافي ارز ديجيتال را انتخاب مي كنيم، بايد بدانيم كه هدف ما از معامله چيست. آيا به دنبال سرمايه گذاري بلند مدت هستيم و يا معامله يا تريدهاي (trades) زيادي مي كنيم؟ سرمايه گذاران ممكن است در جستجوي صرافي هايي باشند كه فورا ارز مورد نظر را تحويل مي دهند؛ فرضا صرافي هايي كه فورا مي توان از آنها اتريوم (Ethereum) خريد و آن را انتقال داد.

از طرف ديگر، تريدر ها (trader) ممكن است علاقه مند به معامله اوراق مشتقه و بازار آتي باشند كه قيمت آنها بستگي به همان دارايي هاي زيربنايي دارد. در اين مكانها به تريد قراردادها پرداخته مي شود و اين قراردادها را مي توان به صورت پول نقد يا ارز ديجيتال تصفيه كرد. اين قرارداد ها محلي هستند و تنها در همان صرافي مورد نظر قابل معامله هستند و نمي توان آنها را به يك صرافي ارز ديجيتال ديگر انتقال داد. بعد از اينكه تريدر اهداف خود را تعيين كرد، بايد به عوامل ديگري مانند قوانين حكومتي، امنيت و غيره بپردازد. در ليست زير به ده مورد مهم براي انتخاب يك صرافي اشاره مي شود:

صرافي هاي مختلف از قوانين متفاوتي تبعيت مي كنند. بعضي از صرافي ها براي شناخت مشتري و مبارزه با پولشويي از كاربران مي خواهند كه در هنگام ايجاد اكانت، اطلاعاتي را در مورد خود فراهم كنند. اين اقدامات از يك صرافي ارز ديجيتال به صرافي ديگر تفاوت دارد. در بعضي از صرافي ها با فراهم كردن اين اطلاعات محدوديت هايي خاص برداشته مي شود و در بعضي ديگر بدون فراهم كردن اين اطلاعات اصلا نمي توان اكانت ايجاد كرد. امروزه بسياري از صرافي هاي ارز ديجيتال به دليل اين ويژگي و رعايت قانون، افراد ساكن در كشور هاي تحريم و خاص نظير ايران را تحريم كرده اند.

از آنجايي كه فضاي بلاك چين (blockchain) و ارز ديجيتال يك فضاي جديد است، اعتبار صرافي ها بايد بسيار مورد توجه قرار گيرد. صرافي هاي شروري در اين فضا موجود هستند كه در هك ها و كلاهبرداري ها شريك بوده اند. تحقيق در مورد اين صرافي ها در گوگل (google) و شبكه هاي اجتماعي بسيار مفيد مي باشد؛ بايد ببينيم كه آيا هيچ گونه شكايتي عليه اين صرافي ها مطرح شده و نظر ديگران در مورد آنها چيست. بررسي شرايط و ضوابط يك صرافي ارز ديجيتال نيز مفيد است و بايد ببينيم كه آيا چيز غير عادي و هشدار دهنده اي در اين شرايط و ضوابط وجود دارد.

هر صرافي ارز ديجيتال داراي روش هاي امنيتي مخصوص به خود است كه بايد اين روش ها را مورد توجه قرار دهيم؛ فرضا يك صرافي كه تاييد هويت دو عاملي را فراهم نمي كند، زياد ايمن نيست. از طرف ديگر سه روش رايج و ايمن براي فراهم كردن تاييد هويت دو عاملي موجود است كه اين سه روش google authenticartor، Authy و Yubikey مي باشند. علاوه بر اين، اقدامات امنيتي ديگري را نيز بايد مورد توجه قرار داد كه از جمله آنها مي توان به ذخيره آفلاين دارايي ها اشاره كرد.

كاربران بايد بررسي كنند كه آيا اين صرافي مورد علاقه آنها داراي وجوه ضمانتي مي باشد تا در شرايط خاصي اقدام به پرداخت به كاربران و جبران ضرر كند. بعضي از صرافي ها تحت پوشش سازمان بيمه سپرده گذاري فدرال مي باشند كه اين بيمه براي كاربران آمريكايي بسيار مفيد است و تا حدي وجوه آنها را ضمانت خواهد كرد.

تريدرها در بعضي موارد به صرافي هاي فراهم آورنده ارز فيات نياز خواهند داشت. ممكن است تريدر بخواهد مقداري ارز ملي مانند دلار يا تومان را به صرافي وارد كند و آن را به ارز ديجيتال تبديل كند. شايد گاهي اين تريدر بخواهد سود حاصل از تريد را نقد كند و در نتيجه به يك صرافي فيات نياز داشته باشد. در اين حالت، بايد ديد كه اين صرافي ارز ديجيتال با كدام بانك ها كار مي كند و چه ارز هاي فياتي را پشتيباني مي كند.

صرافي هاي اوراق مشتقه معمولا تريد لوريج را ارائه مي دهند كه در اين حالت تريدر مي تواند به قرض گرفتن مقداري وجه بپردازد و سفارش هاي بزرگتري را ايجاد كند. در اين نوع تريد، صرافي ها معمولا تا لوريج 100 را فراهم مي كنند، اما اين صرافي ها قوانين مختلفي براي سطح نقد شدن دارايي ها و كال مارجين (Call Margin) دارند. در اين صرافي ها، با توجه به اعتباري كه به تريدر داده مي شود، بعد از حد مشخصي از ضرر، ممكن است تريدر كال مارجين شود و تمام دارايي هاي خود را از دست دهد.

پلتفرم هاي تريد (trade platforms) با توجه به تعداد افراد مشاركت كننده در آنها، متفاوت مي باشند و مقدار دارايي هاي معامله شده در آنها نيز متفاوت است. اگر فردي بخواهد 100 بيت كوين (bitcoin) را نقد كند، طبيعتا در صرافي هاي كوچك و با حجم كم نمي تواند اين كار را انجام دهد. اين مسئله مخصوصا در زمينه الت كوين ها (Altcoins) مشكل زا است و نمي توان به معامله آنها در مقادير زياد در بعضي از صرافي ها پرداخت. بررسي حجم در صرافي ها ممكن است سخت باشد، زيرا بعضي صرافي ها حجم جعلي ايجاد مي كنند. يك روش براي تحقيق در مورد حجم صرافي ها، بررسي قسمت سفارشات صرافي است؛ در آنجا بايد ديد كه مقدار دارايي هاي ثبت شده چقدر است و قيمت ها چقدر با هم فاصله دارند. روش ديگري براي تشخيص حجم صرافي ها، استفاده از وبسايت هاي ثالثي مي باشد كه اين گونه داده ها را فراهم مي آورند.

قيمت دارايي ها از يك صرافي ارز ديجيتال به صرافي ديگر تفاوت دارد. قيمت اين دارايي ها ممكن است به دليل عواملي مانند موقعيت جغرافيايي صرافي ها، حجم صرافي ها و عوامل ديگر متفاوت باشند. اين اختلافات قيمت بايد مورد توجه قرار گيرد و خصوصا در معاملات آلتكوين بسيار حائز اهميت است. اختلاف قيمت يك صرافي با ديگر صرافي ها مي تواند يك هشدار جدي باشد و نمايانگر حجم كم اين صرافي باشد.

دارايي هاي برجسته اي مانند بيت كوين، اتريوم و لايت كوين (Litecoin) در اكثر صرافي ها ارائه و خريد و فروش مي شوند. اما ارزهايي كه حجم بازار كمتري دارند، چنين نيستند و در صرافي هاي خاصي موجود نمي باشند. بنابراين توجه به دارايي هايي كه هر صرافي ارائه مي دهد، مهم است و بايد گزينه هاي مناسبي را انتخاب كرد.

يك صرافي ارز ديجيتال معمولا كارمزد كمي براي هر تريد مي گيرد. اين كارمزد ها براي سرمايه گذاران چندان حائز اهميت نيستند اما براي تريدرها كه زياد معامله مي كنند، مهم است. اين كارمزدها از يك صرافي به صرافي ديگر تفاوت دارند. تعدادي از صرافي ها محدوديت ها و كارمزد هايي هم براي برداشت دارند كه اين بايد مورد توجه تريدرها قرار گيرد.

سختي شبكه

سختي شبكه (Difficulty) يا سختي استخراج متغيري است كه هدف آن ثابت نگه داشتن ميانگين زمان ايجاد يك بلاك در شبكه است. در ارزهاي ديجيتالي كه قابليت استخراج دارند و يا به اصطلاح سازوكار آن‌ها اثبات كار (PoW) است، وجود قابليتي انعطاف‌پذير در برابر افزايش و يا كاهش تعداد ماينرها ضروري است. در اين مطلب به توضيح سختي شبكه و جزئيات آن مي‌پردازيم.

پيش از اينكه وارد مبحث سختي شبكه و توضيح آن شويم، بايد به صورت خلاصه‌وار به مفاهيم اوليه ارزهاي ديجيتال قابل استخراج نگاهي مي‌اندازيم.

يكي از قابليت‌هاي ارزهاي ديجيتال كه آن‌ها را محبوب ساخته، استفاده از بلاك چين‌هاي عمومي است. اين نوع بلاك چين‌ها شفاف هستند و هر كسي بدون نياز به اجازه گرفتن از مركز يا نهادي مي‌تواند در اين شبكه‌ها فعاليت كند و يا از آن‌ها خارج شود. براي مثال شما براي وارد شدن به شبكه بيت كوين، اتريوم و لايت كوين نياز نداريد كه از شخص يا گروهي اجازه بگيريد. تنها كاري كه لازم است انجام دهيد، دانلود كردن كل بلاك چين اين شبكه‌ها و اجراي يك فول نود است.

فول‌ نود‌ها دستگاه‌هايي هستند كه كل تاريخچه تراكنش‌هاي شبكه را در حافظه خود نگهداري مي‌كنند و به طور مستقيم وظيفه اعتبارسنجي تراكنش‌ها را بر عهده دارند.

عمليات استخراج يا همان ماينينگ هم به صورت آزادانه توسط هر شخص يا گروهي در شبكه مي‌تواند انجام شود. اساس كار ارزهاي ديجيتالي كه از سازوكار استخراج استفاده مي‌كنند، حل كردن يك مسئله پيچيده به نام «هش» در هر بلاك است تا پاسخ آن را پيدا كنند و به اين وسيله تراكنش‌هايي كه در آن بلاك قرار گرفته‌ است، تاييد شوند. ماينرها در فرايند پيدا كردن هش هر بلاك، اين كار را با حدس و خطا انجام مي‌دهند.

هش يا همان مسئله رياضي پيچيده‌اي كه جزء اساسي تمام ارزهاي ديجيتال است، حاصل تابعي به نام تابع هش (Hash Function) است. اين تابع يك‌طرفه در ارزهاي ديجيتال، داده يا ورودي‌ها كه همان تراكنش‌هاي افراد مختلف است را دريافت مي‌كند و خروجي آن رشته عباراتي با طول و حجم ثابت است. يكي از جالب‌ترين ويژگي‌هاي توابع هش آن است كه امكان رسيدن به داده اوليه از طريق داشتن خروجي را تقريبا غيرممكن مي‌كند.

سختي استخراج چيست؟

اساس كلي مفاهيم سختي شبكه در تمامي ارزهاي ديجيتال يكسان است. براي توضيح سختي شبكه يكي از ارزهاي ديجيتال قابل استخراج مانند بيت كوين را در نظر بگيريد.

سختي شبكه بيت كوين هر دو هفته يك بار تغيير مي‌كند تا زمان پيدا شدن هر بلاك به طور ميانگين 10 دقيقه باقي بماند. در صورتي كه سختي شبكه وجود نداشته باشد، با وارد شدن ماينرهاي بيشتر به شبكه حدس‌هايي كه درباره هش هر بلاك زده مي‌شود نيز افزايش پيدا مي‌كند. به دنبال افزايش تعداد حدس‌هاي زده شده، احتمال پيدا شدن هر بلاك در زماني كمتر از 10 دقيقه هم بيشتر مي‌شود.

با اين حساب عامل كنترل ‌كننده‌اي در شبكه وجود نخواهد داشت تا جلوي ماينرها را از ايجاد بلاك در هر دقيقه، ثانيه و يا حتي كمتر از يك ثانيه بگيرد و آن‌ها را وادار به ايجاد بلاك در زمان حدودي 10 دقيقه كند.

گفته شد كه سختي شبكه بيت كوين هر دو هفته يكبار (به عبارت ديگر پس از ساخته شدن هر 2016 بلاك)، تغيير مي‌كند. با در نظر داشتن زمان 10 دقيقه براي حل هر بلاك، زمان مورد نياز براي حل اين تعداد بلاك، 20,160 دقيقه خواهد بود.

اما اگر تعداد ماينرها در اين مدت دو هفته‌اي افزايش پيدا كند و اين تعداد بلاك زودتر از موعد مشخص شده و يا ديرتر حل شوند (براي مثال در 18,000 دقيقه)، در اين صورت سختي شبكه بايد خود را با تعداد ماينرها مطابقت دهد و قيمت ماينر كاهش پيدا ميكند.

اگر زمان حل شدن مجموع 2016 بلاك را بر مقدار ايده‌آل 10 دقيقه به ازاي هر بلاك تقسيم كنيم، با يك تناسب‌بندي ساده مي‌توان فهميد كه سختي شبكه بايد نسبت به حالت قبلي فرضاً 20160/18000 يا 1.12 برابر شود.

در صورتي كه نسبت به دست آمده بيشتر از 1 باشد، ماينرها با سرعت بيشتري نسبت به حد معمول بلاك‌ها را حل كرده‌اند و در صورتي كه اين عدد كمتر از يك باشد، قدرت استخراج‌كنندگان نسبت به قبل كاهش داشته است.

نمودار سختي شبكه بيت كوين از سايت بلاك چين دات‌كام قابل دسترس است. مفهوم نمودار سختي و اعدادي كه در آن به كار رفته، بيانگر نسبتي است كه مثلا استخراج بيت كوين نسبت به هفته گذشته يا مثلا روزهاي ابتدايي شروع كار بيت كوين، چقدر دشوارتر شده است.

يكي از منابعي كه سختي شبكه را به خوبي توضيح داده، . نموداري را تصور كنيد كه اعداد 1 تا 100 بر روي آن قرار گرفته‌اند و قرار است دستگاهي در هر دقيقه عددي تصادفي در اين بازه انتخاب كند. عدد 50 را به عنوان هدفي در نظر مي‌گيريم كه اعداد تصادفي كمتر از آن مدنظر ماست. در اينصورت به طور ميانگين بايد 2 دقيقه براي به دست آمدن هر عدد زير 50 صبر كنيم. در صورتي كه هدف ما اعداد زير 20 باشد، اين زمان به 5 دقيقه افزايش مي‌يابد.

البته ممكن است شانس با ما يار باشد و همان عدد اولي كه دستگاه به طور تصادفي انتخاب مي‌كند، زير 20 باشد اما در يك بازه طولاني، زمان مورد نياز براي پيدا شدن عدد زير 20 همان 5 دقيقه خواهد بود.

پس با عوض كردن عددي كه آن را به عنوان هدف مي‌شناسيم، مدت زمان به دست آمدن آن نيز تغيير مي‌كند.

سختي شبكه يا ديفيكالتي نيز به همين صورت كار مي‌كند. ماينرها تلاش مي‌كنند تا با توليد اعداد تصادفي، به هش‌هايي كمتر از هش هدف (Target Hash) دست يابند. با سخت‌تر شدن استخراج، هش هدف نيز كمتر و كمتر مي‌شود. البته اين كار با اضافه شدن صفرهاي بيشتر به ابتداي هش هدف انجام مي‌شود. به همين خاطر هم هشِ بلاك‌هاي جديدتر در شبكه بيت كوين، نسبت به بلاك‌هاي چند سال قبل صفرهاي بيشتري دارند.

اما اگر مثال نمودار 1 تا 100 را در نظر بگيريد، اعدادي كه بر روي نمودار بيت كوين وجود خواهند داشت بسيار بزرگ هستند. به همين دليل هم كامپيوترها در فرمت هگزادسيمال يا پايه 16 با اين اعداد سروكار دارند.

توضيح با يك مثال

براي نمونه به چگونگي محاسبههش بلاك شماره 578500 بيت كوين نگاهي بياندازيم:

هش معتبري كه براي بلاك به دست آمده، در بلاك چين ثبت مي‌شود.

براي اينكه هش هدف را به دست آوريم، بايد حداكثر هش ممكن (نقطه بالايي نمودار) را به سختي شبكه تقسيم كنيم. سختي شبكه از سايت bitcoinwisdom گرفته شده است. همچنين به حداكثر هش ممكن كه توسط دستگاه‌هايي با الگوريتم SHA-256 كار مي‌كنند، در بيت كوين ويكي اشاره شده است.

نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه اعداد ارائه شده در قالب هگزادسيمال هستند و بايد آن‌ها را به مبناي 10 تبديل كرد.

هش بلاك 578,500 را اگر در يك تبديلگر آنلاين هگزادسيمال به مبناي 10 ببريم، مشاهده خواهيم كرد كه عدد به دست آمده كوچكتر از هش هدف خواهد بود.هركسي كه تا به حال تصور استخراج بيت كوين و يا ديگر  ارزهاي ديجيتال را داشته است حتما براي يادگيري با موارد متعددي روبرو شده است. يكي از جنبه هاي مورد بحث در ماينينگ، سختي شبكه است. اگرچه اين سختي، فرآيند استخراج را تغيير نمي دهد، با اين حال چون شما نياز به سخت افزار، مصرف برق، نرم افزار و يك استخر ماينينگ داريد. فرايند استخراج با افزايش سختي شبكه، پيچيده تر و دشوارتر مي شود. پس به ياد داشته باشيد براي بررسي اين موضوع كه كدام ارز را استخراج كنيد همواره عامل سختي شبكه را در نظر بگيريد و محاسبات ميزان سود دهي خود را انجام دهيد.

با نگاهي دقيق تر مي توان گفت كه چندين عامل در سختي استخراج نقش آفريني مي‌كنند. اول از همه، مشكل جهاني سختي بلاك وجود دارد چرا كه هر بلاك معتبر يك بايد هش معين شده اي داشته باشد. عامل دوم تعداد افرادي است كه به صورت فعال عمل ماينينگ يا استخراج را در شبكه انجام مي دهند و آخرين نكته، ممكن است كه خود استخر ماينينگ باشد، چرا كه استخرها با توجه به ميزان قدرت پردازشي كه سيستم هاي متصل به آنها در اختيار مي گذارند، قادر به توليد بلاك خواهند بود.

در دنياي بيت كوين، سختي شبكه به طور خودكار با هر 2,016 بلاك در شبكه مشخص مي‌شود. البته اين مساله بستگي به تعداد افراد انجام دهنده عمل ماينينگ و همچنين قدرت هش تركيبي آنها و زمان لازم براي پيدا كردن اين 2,016 بلاك ها دارد. قابل توجه است سختي ممكن است كم يا زياد شود. با افزايش سختي، ماينرها نيازمند سخت افزار قويتري براي تطبيق با اين تغيير هستند. به همين دليل زماني كه سخت افزار اسيكaic توسط توليد كنندگان عرضه شد، از آنجايي كه داراي قدرت بسيار بيشتري بود، استفاده از CPU و GPU و FPGA به طور كلي منسوخ شدند.

همچنين لازم به ذكر است كه نقطه حداكثري براي سختي استخراج بيت كوين وجود ندارد و اين احتمال وجود دارد كه اين سختي تا زماني كه همه بيتكوين ها استخراج شوند افزايش يابد. انتظار مي رود اين اتفاق در سال 2140 رخ دهد. علاوه بر اين، عامل سختي ماينينگ مي تواند تا پيش از بلاك هاي 2,016 رشد و افزايش گسترده اي داشته باشد. افزايش 15 درصدي سختي ماينينگ در جهان بيت كوين امري غير معمول نيست، اما چنين اتفاقي براي آن دسته از ماينرها كه قادر به بروز رساني دستگاه ها و سخت افزار هاي خود نيستند امري ناراحت كننده است.

با وجود اينكه سختي استخراج بيت كوين مي تواند كاهش يابد، بعيد است كه اين اتفاق بيش از دو بار در يك سال رخ دهد. در حقيقت هنگامي كه به آخرين نمودار نگاه مي كنيد، متوجه مي شويد كه نمودار بيانگر روندي افزايشي در مساله سختي استخراج است و هر چه زمان پيش مي رود سختي نيز افزايش مي‌يابد. از 11 جولاي 2015 تا به حال تنها 5 تنظيمات ايجاد شد كه در آن سختي استخراج كاهش يافته است.

هر كس كه به دنبال سرمايه گذاري در جهان ماينينگ است (چه استخراج بيت كوين و يا هر ارز ديجيتال ديگر) سختي استخراج يك عامل حياتي است كه بايد بدان توجه داشت. هرچه بلاك هاي بيشتري در شبكه ايجاد مي شود و ماينرهاي بيشتري قدرت هش را در شبكه توزيع مي كنند، درآمد حاصله از ماينينگ كاهش مي‌يابد. پذيرندگان اوليه يك ارز ديجيتال جديد معمولا به دليل پايين بودن سختي ماينينگ حجم بالايي از كوين ها را توليد مي كنند. هميشه خوب است كه نمودارها را بررسي كرده و ببينيم كه ماينينگ يك ارز  ديجيتال خاص چه هنگام سود دهي ندارد